Publicystyka

Nadchodzi grudzień a wraz z nim czas przygotowywania potraw świątecznych. Wśród nich nie zabraknie makowca, kutii, czy makiełek. Współcześnie mak kojarzy nam się głównie z jedzeniem. Jednakże w starożytności pełnił on sakralną funkcję, był związany z zaświatami oraz przekraczaniem granicy między światem żywych i umarłych. Jakie znaczenie miał mak w obrzędowości słowiańskiej? O zastosowaniu tej...

Od kilku wieków trwają spory pomiędzy dwiema głównymi koncepcjami na ten temat. W czasie zaborów, na zamówienie polityczne Prus i następnie Niemiec opracowano teorię, według której na obszarze Europy Środkowej, Słowianie pojawili się w V-VI wieku ne. i zastąpili wcześniej dominującą w Europie ludność germańską. To jest fundament koncepcji allochtonicznej, bazującej głównie na archeologii i...

Etnogeneza to pochodzenie etnosu, narodu. Słowianie i Ariowie mają wspólnych przodków. Nie oznacza to, że pochodzimy od Ariów ale, że mamy z nimi wspólne, etniczne korzenie. Zdaniem I. Kłysowa, przodkowie tych ludów wyszli ponad 20 tysięcy lat pne. z obszaru wokół Bajkału w stronę Eurazji. Dalej ludy te mogły przejść przez Kaukaz i dotrzeć do Iranu jeszcze w neolicie. Na terenie Iranu, w górach...

Odczytywanie znaków było i jest ważnym elementem praktyk religijnych. U Ariów, Bałtów, Słowian znajdujemy zwyczaj rozpoznawania obecności istot nadprzyrodzonych poprzez odciski stóp.Plemię indyjskie Kohl po spaleniu zwłok nieboszczka posypuje ziemię w jego zagrodzie popiołem na grubość palca i czeka do rana czy nie pojawią się na nim odciski stóp zmarłego. Zdarzało się bowiem, że w noc po...

czyli analiza i komentarz do wyników badań zespołu M. Figlerowicza i I. Stolarka dotyczących genetycznej historii Słowian (na terenie Polski) w pierwszym tysiącleciu n.e. Przede wszystkim należałoby zacząć od tego, dlaczego wyniki omawianej publikacji są tak ważne, by nie rzec rewolucyjne. Otóż rewolucyjność tych badań dotyczy ostatecznego rozwikłania sporu o ETNOGENEZĘ SŁOWIAN. ARCHEOGENTYKA –...

Zbliża się Kupalnocka/Sobótka. Jest to święto, które nie zostało w sposób jednoznaczny zaadoptowane przez chrześcijaństwo. Niejednoznaczne są doniesienia dotyczące pochodzenia nazwy tego święta. Nadal trwają dyskusje, czy nazwa Kupały pochodzi od czynności rytualnej kąpieli, jak to zanotowano w XII wiecznych zapisach, czy też związana była z Bóstwem o tak brzmiący imieniu, o czym mówią późne, bo...

Robert Graves napisał, że "największym bogactwem poety jest znajomość i rozumienie mitów". Dawne rytuały, wierzenia, symbole przetrwały w mitologiach na całym świecie. Czytając je odkrywamy świadectwa dawnych zwyczajów religijnych. Między 13 a 15 sierpnia w starożytnym Rzymie, w sanktuarium nad jeziorem Nemi, zwanym Lustrem Diany, obchodzono święto na cześć tejże bogini, znane jako Nemoralia,...

Dla człowieka pierwotnego piorun był zjawiskiem kultowym, posiadał bowiem moc sakralizacji. Przedmioty i miejsca rażone piorunem uważane były za święte. H. Łowmiański pisał, iż "wszelkie miejsca uderzenia pioruna są w kulturach tradycyjnych traktowane jako hierofania sił nadprzyrodzonych".1 Także u Moszyńskiego czytamy, że drzewa rażone gromem nabierają szczególnej przeciwdemonicznej i...

W czasie zimowego przesilenia, w antycznym Rzymie świętowano Dies Natalis Solis Invicti - Dzień Narodzin Niezwyciężonego Słońca. Było to święto na cześć boga Mitry, którego kult rozpowszechnił się w Rzymie od III w. n. e. Mitraizm pochodzi z północno-wschodniego Iranu ale Mitrę czczono także u innych ludów aryjskich, w Indiach i u Hetytów. W Aweście zwie się go "Panem Niebiańskiego Światła",...

Jak wiadomo, Dziady to święto wywodzące się z przedchrześcijańskiej kultury Słowian i Bałtów. Często święto to wiązane jest ze słowiańskim bogiem zaświatów Welesem. Nie zachowały się jednak źródła, które opisały by dokładnie jak Dziady wyglądały przed chrystianizacją. Etnografowie badający schrystianizowaną kulturę ludową twierdzą, że każde przesilenie i równonoc uważane było kiedyś za czas,...